Gönül isterdi ki çocuklarımız bilgisayarı sadece kısıtlı zamanlarda ve eğitimleri konusunda yararlanmak için kullansın. Ama ne yazık ki çocuklar bilgisayarları sadece ve sadece eğlenmek için kullanıyorlar, eğitim için değil. Aslına bakarsanız yaşına uygun oyunları oynayan veya bilgisayarı yaşlarına uygun amaçlar için kullanan çocuklar için bu neredeyse hiç zararı olmayan bir alışkanlık. Oysa çocuğunuz bilgisayar başında saatler harcamaya başladıysa, dış dünyaya karşı ilgisiz ve öfkeliyse, sorumluluklarını yerine getirmeyi reddediyorsa üzgünüz, çocuğunuz bir bilgisayar bağımlısı olabilir. Peki ebeveyn olarak çocuklarımızı sanal dünyadan nasıl geri alabiliriz?
Çocuğunuzla internette geçirdii zaman hakkında konuşun Çocuğunuzun neden internette bu kadar çok vakit geçirdiğini anlamaya çalışın. Belki hayatında hoşlanmadığı, yolunda gitmeyen şeyler var ve o bilgisayara sığınarak kaçıyor gerçek hayattan. Eğer bir sorun varsa tam olarak ne olduğunu bulmaya çalışın. Bir anlaşma yapın Çocuğunuzla oturup karşılıklı bir anlaşmaya varın. Anlaşmada bilgisayar/tablet/cep telefonu gibi cihazları ne sıklıkla ve ne kadar süreyle kullanabileceğini açıkça belirtin. Eğer bunu emrivaki olarak yapıyorsanız ve çocuğunuz bütün ‘emirlerinize’ uyuyorsa ne ala, ama günümüz çocukları için bu tavır artık pek sökmüyor. O yüzden oturup kurallarınızı ve beklentilerinizi sakince ona anlatın.
Teknoloji-siz alanlar yaratın En popüler taktiklerden birisi, teknolojisiz alanlar ve zamanlar yaratmaktır. Tabi hepiniz için. Aile olarak yemeğe otururken telefonları başka bir odaya bırakabilirsiniz. Çocuğunuza gece belli bir saatten sonra telefonu/tableti/bilgisayarı kullanma sınırlaması getirebilir, yatak odasına bu cihazları sokmamasını söyleyebilirsiniz. Ayrıca telefonlarınızı bırakıp hep beraber yapacağınız doğa yürüyüşleri, beraber geçireceğiniz eğlenceli saatler çocukları biraz uzak tutmak için iyi bir fikir olabilir.
Ne Oynayacağını/İzleyeceğini İyi Seçin İki saat strateji oyunu oynamakla iki saat zombi öldürmek arasında biraz fark var. Çocuğunuzun ekran önünde neye zaman harcadığı, bazen ne kadar zaman harcadığından çok daha önemli olabilir. Bir çocuk birkaç saatini Youtube’da ilginç belgeseller izleyerek geçiriyor olabilir. Evet, dışarı çıkıp futbol oynamakla aynı şey değil elbette ama en azından ağzından köpük saçan canavarları çarpıştırmaktan daha işe yarar bir şeyle ilgilenmesi iyi bir şey.
Harekete geçin Telefonunu kenara koyduğunda çocuğunuz ne yapacak? Siz çocukken ne yaptıysanız onu. Top oynayacak, bisiklete binecek, ip atlayacak. Çocuğunuzun seveceği bir hobi edinmesine yardımcı olabilirsiniz. Basketbol kursuna gitmek, mandala çizmek, origami yapmak… Aklınıza ne gelirse ve çocuğunuz neyi severse! İlla ekran başında geçirilecek zamanı da farklı değerlendirebilirsiniz. Xbox, Playstation gibi oyun konsollarının hareketli oyunları, bilgisayarda/tablette şeker kırmaktan çok daha iyidir. Siz de çocuğunuza eşlik edebilir, beraber hem eğlenip hem spor yapabilirsiniz. Önce kendinizi iyileştirin Çocuğunuzun telefon/tablet/bilgisayar bağımlısı olmasını bir türlü anlayamıyor musunuz? Başka bir bağımlıyla tanışmak isterseniz ekrandan yansıyan görüntüye iyi bakın. Siz saatlerinizi telefonunuzu kurcalayarak geçiriyorsanız, çocuğunuzdan bunu yapmamasını nasıl isteyebilirsiniz? O halde çocuğunuza getirdiğiniz sınırlamaları ve planlamaları kendinize de uyarlayabilirsiniz.
Teknoloji çağı aileleri Çocuğunuzun akıllı telefonunu çöp kutusuna fırlatmadan önce aklınızda tutmanız gereken iki şey var. İlki bu yeni bir mesele değil. Bizim ebeveynlerimiz de ergenliğimizde birbirimize sürekli mesaj atıp çaldırıp kapatmalarımızı anlayamıyordu. Ebeveynlerimizin aileleri de televizyonun çocukların beynini eritmesinden şikayetçiydi. Biraz araştırsak ilk çağlara kadar uzanan bu döngünün sadece bir basamağıyız. İddiaya girerim taş devrinde bile Fred ve Wilma Çakıl’ın mağara resimlerinin önünde saatler geçirmesinden şikayetçiydi! İkincisi çocuğumuz bizim yaşadığımız devrin değil, bu devrin çocukları. İçinde yaşayacakları dünyada her türlü bilgi aktarımı, okudukları, öğrendikleri her şey ve yaşamlarının çoğunu teknoloji oluşturacak. Başka bir deyişle zamanlarının çoğunu ekran karşısında geçirecekler. Bize düşen sorumluluk ebeveynleri olarak ‘bütün’ zamanlarını ekran karşısında geçirmelerini önlemek. Bir de harcadıkları zamanı akıllıca ve faydalı işler için harcadıklarından emin olmak.
