Tüm dünyada etkisini sürdüren Yeni Tip Kovid -19 salgını sürecinde toplumun büyük bölümü maddi olarak zor bir süreçten geçerken, market raflarındaki bazı ürünler el değmeyen fiyatıyla tepki çekiyor. Olmazsa olmaz gıdalar ayçiçek yağı, beyaz et ve yumurtadaki rekor artışa bağlı olarak artan şikayetler nedeniyle harekete geçen Ticaret Bakanlığı Düzce’deki market, pazar yeri ve hallerde fahiş fiyat denetimine başladı.
Artan maliyetlere dikkat çekti, ‘Yeni zam gelebilir’ dedi
Beyaz et ve yumurtadaki durdurulamayan artışla ilgili Öncü Haber’in sorularını yanıtlayan Olgun Kırmızı – Beyaz firmasının Yönetim Kurulu Başkanı Okan Acar, artan maliyetlere dikkat çekti. Yem başta olmak üzere hammadde ürünlerin yurtdışından geldiğini belirten Acar, beyaz et ve yumurta fiyatlarında önümüzdeki günlerde yeni bir artış beklediklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Gelen zamlar, aracı firmaların olsun, üretici firmaların olsun, bunlarla ilgili değil. Bu hammaddeye bağlı bir durum. Hammadde yurt dışından geliyor. Yani gerek soyası olsun, gerek buğdayı olsun, gerek mısırı olsun, Türkiye bunu yetirince karşılayamadığı için yurt dışından geliyor, bu da Dolar ve Euro’ya endeksli oluyor, birinci sebep bu. İkincisi de yılbaşından itibaren artan işçi maliyetleri var. Böyle olduğu zaman da fiyatlar ister istemez yükseliyor. Yani aslında bizim sektör olarak çok aşırı da bir yükselme yok. Şu an için yüzde 20 –30 bir zam geldi. Kırımızı et fiyatları da zamlandı. Çünkü, bundan 3 ay önce üreticinin 85 – 90 TL’ye aldığı yem çuvalı, şu anda 125 TL’ye çıktı. Bu da üreticin karşısına maliyet olarak çıkıyor. Bu da doğal olarak et, tavuk ve yumurta fiyatlarına yansıyor. Nasip olursa şurada 2-3 ay sonra Ramazan ayına gireceğiz. Bu nedenle tavuk ve yumurta fiyatlarında zam bekliyoruz. Yani indirim söz konusu olmayacak önümüzdeki süreçte.”
Düzce halkının birinci gündemi de market raflarındaki bazı ürünlere yapılan zamlar… Özellikle ayçiçek, beyaz et ve tavuk fiyatlarının zamlanmasına tepki gösteren Düzceli vatandaşlar, zamların bir an önce geriye çekilmesini istiyor. Zamlar ile ilgili aracı firmaları fırsatçılık yapmakla suçlayan vatandaşlar, bazı ürün fiyatlarındaki denetimlerin arttırılmasını istiyor.
İşte Düzce halkının, yapılan zamlara tepkisi:
“Fiyatların denetlenmediğini düşünüyorum”
Mustafa Özger: Memleketin durumu ortada. Yani gelen zamlarla ilgili yapılacak bir şey yok. Tek çare, yetkililerin bu işin çaresine bakması. İnsanların durumu belli, ben marketlerde satılan ürünlerin fiyatlarının denetlenmediğini düşüyorum. Gelen zamlarla, bir asgari ücretlinin geçinmesi çok zor. Bu konuda devletin, daha tedbirli olması lazım.
“Bu zamlarla birlikte asgari ücretlinin geçinmesi çok zor”
Şaban Yılmaz: Ayçiçek yağı başta olmak üzere, birçok üründe çok yüksek oranda zamlar oldu. Ben devletin bu duruma bakmasını istiyorum. Market raflarındaki ürünlere gelen zamlarla, bir asgari ücretlinin geçinmesi çok zor. Kiralar da çok yüksek, haliyle bugün şartları ile geçinmek çok zor.
“Zamların sebebi aracı firmalar”
Ruhi Savaşçı: Son zamanlarda bazı ürünlere gelen zamları çok yüksek buluyorum. Hiçbir yerde denetim yok. “Aracılar kazanıyor” diyorlar. Bunlara devletin de gücü yetmiyor. Mesela bir çiftçi tarlada domatesin kilosunu 1 TL’ye satıyor, buralara gelene kadar 13-15 TL oluyor. Bir asgari ücretlinin, gelen zamlar nedeniyle aldığı maaşla geçinmesi çok zor. Ben emekliyim mesela, aldığım maaşla geçinemiyorum. Devletin bunları takip etmesi lazım.
“Birileri kafasına göre fiyatlarla oynuyor”
Mustafa Yürekli: Ayçiçek yağı, yumurta ve tavuk fiyatları başta olmak üzere birçok ürüne aniden çok yüksek zamlar geldi. Bu zamları ben normal bulmuyorum. Zaten vatandaşların alım gücü azaldı. Bu millet ne yiyip, ne içecek. Bunların fiyatlarının aniden yükselmesi anormal bana göre. Bunların fiyatları nasıl çıkıyor, kim çıkartıyor? Son zamlara sadece ben değil, bütün vatandaşlar tepki gösteriyor. Bana göre birileri, fiyatlarla oynuyor. Bu da denetimsizliği ortaya koyuyor. Bence denetimler daha çok sıklaştırılmalı. Asgari ücret zammının açıklanmasının ardından bu zamların gelmesi, verilen zammın geriye alındığını gösteriyor. Yani verilen asgari ücret zammı, bu zamlarla birlikte fazlasıyla geriye alındı.
“Bu zamlarla asgari ücretli çalışan bir kişinin geçinmesi çok zor”
Ekrem Yel: Son dönemde bazı ürünlerde gerçekten afaki bir artış oldu. Bu zamların olmaması gerekirdi bu dönemde. Bazı ürünlere yapılan zamları, dolara endeksli diyorlar, ama dolar düştü, ama özellikle yağ fiyatları ve yumurta fiyatlarında bir düşüş yok. Asgari ücrete yapılan zamlar, ürünlere yapılan zamlar arasında çok büyük bir fark var. Eskiden market sepeti 200 TL’ye doluyorsa, şimdi 300 TL’ye doluyor. Yani burada yüzde 50 gibi bir artış var. Yani asgari ücretle geçinmek, günümüzde çok zor. Allah asgari ücretle geçinenlere kolaylık versin.
“Devletimiz bu konuya el atmalı”
Burhan Çılgıroğlu: Bu zamlar biraz fazla kaçtı. Yani bu sıkıntıların karşılığı değil. Bunu fırsatçılık bilip yağcılar olsun, tavukçular olsun yemi bahane edip, ürünlere zam yaptı. Yani yeme yüzde 5 zam geldiyse, tavuğa, yumurtaya ve ayçiçek yağına yüzde 50’nin üzerinde zam geldi. Devletimizin bu konuya el atması lazım. Bu sıkıntı, hepimizin sıkıntısı. Bu sıkıntıyı gidermek için hep birlikte bu konuya tepki göstermemiz gerekiyor. Zamların hammaddeye gelen zamlara bağlıyor üreticiler. Evet, dolar yüksek iken hammadde zamlıydı, ama dolar bugün düştü zamlar neden aşağıya çekilmedi? Ben bunu bir fırsatçılık olarak değerlendiriyorum. Bugün bir garibanın, durumu iyi olmayan bir esnafın ya da vatandaşın, bizzat hakkını yemiş oluyorlar. Gelen zamlar, şu anda asgari ücreti tamamlamış oldu. Yani bu zamlar asgari ücretin üzerine çıktı. Burada önemli olan, gelen zamları ve enflasyonu aşağıya düşürmek. Yani bu zamlar, çok fazla kaçtı diye düşünüyorum.
HABER: Savaş ARI
